Kościół po SWII za Pawła VI

Po Vaticanum II Paweł VI zaangażował cały swój autorytet we wprowadzanie w życie postanowień soborowych. Pomimo oporu, głównie ze strony starszych hierarchów i katolików świeckich, że zbyt szybkie wprowadzanie zmian ( np. języków narodowych w liturgii czy otwieranie się Kościoła na inne wyznania i religie), może doprowadzić do zamętu wśród wiernych i osłabi wiarę, trwał przy postanowieniach. Z drugiej strony Papież musiał hamować tych, którzy zmiany soborowe chcieli wprowadzać od razu, bez przygotowania duchowieństwa i wiernych.

Na bazie podważania uchwał soborowych powstał ruch abp. Marcela Lefebvre'a. Pojawiały się róenież próby wspólnej Eucharystii z niekatolikami, gwałtowny spadek powołań czy kwestionowanie celibatu przez księży. Pontyfikat Pawła VI przeżywał największą liczba wystąpień ze stanu kapłańskiego i zakonnego.

Kontynuując postanowienia soborowe Paweł VI wprowadzał reformy Kurii Rzymskiej.

*   W dniu zakończenia Soboru 7 grudnia 1965 r. ogłosił przeobrażenie dotychczasowej Kongregacji Świętego Oficjum – spadkobierczyni Świętej Inkwizycji – w Kongregację Nauki Wiary. Celem miała być nie tylko troska o czystość wiary, ale również dyskusje z teologami. Ogólna reforma Kurii, przeprowadzona na mocy konstytucji apostolskiej Regimini Ecclesiae Universae z 15 sierpnia 1967 r. likwidowała jedne urzędy na rzecz innych centralnych.

*   W 1969 r. przeprowadzono reformę Kalendarza Rzymskiego - nowe daty wspomnień niektórych świętych i błogosławionych. We wrześniu 1965r. papież po wiekach przywrócił Synod Biskupów.

*   To Paweł VI wprowadził ograniczenia wiekowe dla biskupów:  po osiągnięciu 75. roku życia składali dymisję na ręce Papieża, a w 1970 r. wydał rozporządzenie, aby kardynałowie po skończeniu 80 lat nie uczestniczyli w konklawe i nie pełnili stanowisk w Kurii Rzymskiej. W 1973 r. Papież ustalił, że kardynałów wybierających nowego Biskupa Rzymu nie może być więcej niż 120.

Idąc śladami swego wielkiego poprzednika Jana XXIII, Paweł VI

·        -   wypracował politykę wschodnią Stolicy Apostolską – otwarcie się na ówczesne kraje komunistyczne, szczególnie w Europie. Papież lepiej zapoznawał się z sytuacją w krajach komunistycznych, a propaganda łagodziła ton wypowiedzi antykościelnych, co nieraz prowadziło do poprawy sytuacji ludzi wierzących.

Polityka wschodnia miała też swoich krytyków w kołach kościelnych, zarzucano jej małą skuteczność. W Polsce, dzięki stanowczej postawie kard. Stefana Wyszyńskiego udało się tego uniknąć i episkopat był jednym z partnerów rozmów.

·         Paweł VI był też pierwszym Biskupem Rzymu, który odwiedził w 1965 r. nowojorską siedzibę ONZ i wygłosił tam przemówienie nt. pokoju, sprawiedliwości i bezpieczeństwa na świecie. Ważną międzynarodową inicjatywą pokojową tego papieża było ustanowienie w 1967 r. Światowego Dnia Pokoju, obchodzonego od 1968 r. 1 stycznia.

Dopiero Paweł VI rozpoczął całkowicie dobrowolne podróżowanie po świecie, odbywając w latach 1964-1970 dziewięć podróży do prawie 20 państw.

Ekumenizm, encykliki, kanonizacje

Na zakończenie Vaticanum II – 7 grudnia 1965 r. Paweł VI i patriarcha Atenagoras jednocześnie w Watykanie i Konstantynopolu

·       -   znieśli ekskomuniki rzucone przez przedstawicieli Kościołów Wschodu i Zachodu w 1054 r. W 10 lat później, na zakończenie nabożeństwa w Kaplicy Sykstyńskiej Biskup Rzymu upadł do stóp przewodniczącego delegacji greckiej metropolity Melitona, prosząc go o wybaczenie grzechów przeciw jedności ze strony Kościoła katolickiego.

·    Za pontyfikatu tego Papieża rozpoczęły się oficjalne dialogi m.in. z anglikanami i luteranami oraz ożywione kontakty z Patriarchatem Moskiewskim. W 1973 r. przyjął przywódcę buddystów tybetańskich Dalajlamę itp.

W 1971 r. rozpoczęły się pierwsze po II wojnie światowej oficjalne rozmowy polsko-watykańskie, które doprowadziły do ustanowienia w lipcu 1974 r. zespołu ds. stałych kontaktów roboczych między rządem PRL a Stolicą Apostolską - jedynej tego typu w polityce międzynarodowej Stolicy Świętej.

Paweł VI zmarł w niedzielę 6 sierpnia 1978 r., w święto Przemienienia Pańskiego, w Castel Gandolfo, w wieku 81 lat. 20 grudnia 2012 papież Benedykt XVI potwierdził heroiczność jego cnót. 19 października 2014 został beatyfikowany przez papieża Franciszka, a 14 października 2018 kanonizowany.